بررسی تغییرات شدت در تاج خورشید طی خورشیدگرفتگی ۲۰ مرداد ۱۳۷۸

ما طی خورشیدگرفتگی 20 مرداد 1378 در ایران, آزمایشی برای آشکارسازی تغییرات کوتاه دوره در شدت انرژی تاج خورشید انجام دادیم. مکان آزمایش در دانشگاه اصفهان, در 20 کیلومتری خط سایه مرکزی انتخاب شد. در این آزمایش از یک نورسنج 6 کاناله و فیلتر پیوستار با پهنای باند 190à با طول موج مرکزی 4700à استفاده و مقدار شدت با آهنگ 5 هرتز برای 6 ناحیه مختلف تاج خورشید ثبت شد. در انتخاب این نواحی از تصاویر ایکس نرم رصدخانه مداری yohkoh استفاده شد. تحلیل فوریه همه کانالها به جز کانال 6 که نور به آن نمی رسید, نشان می دهد که امواجی با دامنه های بین 0.3 تا 0.7 درصد متوسط شدت تاج و با فرکانسهای کمتر از 0.1 هرتز در داده ها وجود دارد. برای یافتن این امواج و محاسبه پارامترهای آنها از روش ضرایب همبستگی و کمترین مربعات استفاده شده است. شباهتهایی بین امواج ثبت شده و در کانالهای مختلف وجود دارد (جدول 1) و به نظر می رسد که یکی از آنها در همه کانالها وجود داشته است. این مطلب, حدس نظریه پردازانی را که میرایی امواج مد سریع (fast mode) با طول میرایی چند صد هزار کیلومتر را عامل گرم شدن تابع در نواحی فعال می دانند, تقویت می کند. پارامترهای این امواج با فرض این که این امواج مد سریع یا مد آهسته (slow mode) هستند, محاسبه شده است. برای محاسبه طول امواج مد آهسته از رابطه λ=csp که p دوره تناوب موج و cs سرعت صوت است و برای امواج مد سریع از رابطه λ=vap  که va سرعت alfven است, استفاده کردیم. نتایج این محاسبات که در جدولهای 3 و 4 آمده است با نتایج رصدهای انجام شده در خورشید گرفتگیهای قبلی (1995 و 1998) مشابه است. هم چنین مرتبه بزرگی شار انرژی به دست آمده مشابه نتایج گذشته است. بر این اساس, امواج مد سریع شار انرژی لازم برای گرم نگه داشتن تاج خورشید را دارا هستند, آزمایش های تکمیلی, به خصوص رصدهای دو بعدی برای تحقیق در مورد آهنگ میرایی این امواج مورد نیاز است.